Bonus là gì? Phân biệt Bonus và Commisstion

Trong các phúc lợi, khen thưởng, chúng ta thường thấy nhắc đến cụm từ Bonus. Vậy Bonus là gì, có ảnh hưởng thế nào đến doanh nghiệp, có nên áp dụng bonus thường xuyên hay không…? Quân sư TalentBold sẽ giải đáp tần tần tật mọi thông tin thông qua bài viết hôm nay.

MỤC LỤC:
1- Bonus là gì
2- Các loại bonus phổ biến (06)
3- Phân biệt giữa Bonus và Commission (Tiền thưởng và hoa hồng)
4- Vì sao doanh nghiệp cần có chính sách Bonus


>>>> Đăng tin tuyển dụng miễn phí tại đây.

1- Bonus là gì? 

Bonus – tạm dịch là Tiền thưởng – là số tiền mà doanh nghiệp gửi đến những nhân sự có thành tích xuất sắc trong quá trình làm việc. Thời gian áp dụng bonus có thể là theo tháng, theo quý, theo năm, hoặc theo dự án.

Mục đích của khoản tiền Bonus là nhằm:

• Khích lệ tinh thần học hỏi, làm việc hết mình của tập thể nhân viên

• Động viên nhân sự có thành tích tốt tiếp tục duy trì nhiệt huyết, nâng cao hiệu quả làm việc.

• Chứng thực với nhân sự rằng những gì họ cống hiến cho doanh nghiệp đều sẽ được ghi nhận và có quyền lợi xứng đáng.

2- 06 loại bonus phổ biến 

Hiện nay tại các doanh nghiệp, bonus được áp dụng phổ biến ở các dạng sau:

2.1. Tiền thưởng hằng năm

Kết thúc một năm làm việc, để khích lệ tinh thần toàn công ty, khoản tiền thưởng hằng năm sẽ được chi ra. Chúng ta quen gọi đây là lương tháng 13, được thưởng vào trước dịp nghỉ Tết Nguyên đán. Khoản tiền thưởng năm cho mỗi nhân sự sẽ khác nhau tùy thuộc vào:

• Những việc làm hấp dẫn

  

  Primary Principal (Open for Expat)

  Hà nội, Bắc Ninh, Hưng Yên Giáo dục/Đào tạo/Thư viện , Người nước ngoài/Việt Kiều

  

  Finishing Manager (Open for Expat)

  Bình Định, Phú Yên, Quảng Ngãi Sản Xuất

  

  Head of STEAM (Open for Expat)

  Hà nội, Bắc Ninh, Hưng Yên Giáo dục/Đào tạo/Thư viện , Người nước ngoài/Việt Kiều

  

  Technical Manager (Backpacks, Open For Expat)

  Hà nội, Bắc Ninh, Hưng Yên Dệt may/ Sợi/ Giầy da, Nghệ thuật/Thiết kế , Nghiên cứu phát triển sản phẩm

  Vị trí, cấp bậc công tác

• Thâm niên gắn bó với doanh nghiệp (thường từ 01 năm trở lên)

• Kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp trong năm…

Dù pháp luật không bắt buộc nhưng hiện nay, đây là khoản tiền thưởng cơ bản nhất, đã và đang áp dụng tại mọi doanh nghiệp, tổ chức.

2.2. Tiền thưởng giao ngay

Đây là khoản tiền thưởng đột xuất, không nằm trong kế hoạch, được áp dụng khi một cá nhân hoặc một đội nhóm gặt hái thành tích vượt bậc bất ngờ, mang lại lợi ích lớn cho doanh nghiệp. Thành tích này nằm ngoài mong đợi nên khoản tiền thưởng cũng nằm ngoài kế hoạch. Chẳng hạn, doanh nghiệp tan ca lúc 5 giờ chiều nhưng một nhân sự đã ở lại suốt đêm để giải quyết cho lô hàng xuất khẩu lên kịp chuyến tàu, giúp doanh nghiệp tránh được thiệt hại tài chính lớn.

2.3. Tiền thưởng duy trì

Để giữ chân nhân viên giỏi ở lại với doanh nghiệp, những khoản tiền thưởng duy trì sẽ được thiết lập. Việc chi khoản thưởng này thường áp dụng khi nhân viên giỏi, có vai trò cốt lõi trong doanh nghiệp đang có ý định chuyển sang một nơi khác có quyền lợi tốt hơn. Khoản thưởng này là bước khởi đầu trong việc doanh nghiệp thể hiện thiện chí giữ nhân viên ở lại làm việc, theo sau đó có thể là một số thương lượng khác về lương và phúc lợi.

2.4. Tiền thưởng giới thiệu

Nhân viên giới thiệu được ứng viên phù hợp cho doanh nghiệp sẽ được nhận một khoản bonus gọi là tiền thưởng giới thiệu. Đây là chính sách bonus nhằm giảm gánh nặng cho ngân sách tuyển dụng. Khoản bonus giới thiệu sẽ được trả ngay khi ứng viên nhận việc, hoặc sau khi ứng viên hoàn thành thử việc.

Thêm vào đó, nhân sự được tuyển dụng bằng hình thức này hầu hết đều đã được nhân viên giới thiệu kiểm chứng mức độ phù hợp về năng lực làm việc, nên khả năng gắn kết lâu dài cao hơn, giảm thiểu tình trạng tái tuyển dụng.

2.5. Tiền thưởng thâm niên

Đây là khoản tiền thưởng thể hiện sự tri ân của doanh nghiệp đối với những nhân sự có thời gian gắn bó làm việc lâu năm cùng tổ chức, có sự cống hiến bền bỉ suốt thời gian dài. Một số nơi không gọi là thưởng mà gọi là phụ cấp thâm niên.

Nhân viên sẽ nhận được khoản tiền thưởng thâm niên khi đạt đủ thời gian làm việc theo các cột mốc quy định (như 05 năm, 10 năm…). Khoản tiền thưởng sẽ là con số cụ thể, đồng nhất cho tất cả vị trí công việc, hoặc sẽ tính theo tỷ lệ % dựa trên mức lương của nhân viên đó tại thời điểm đủ thâm niên.


>>>> Xem thêm: Phân biệt giữa quyền lợi và phúc lợi của người lao động

2.6. Cổ phiếu thưởng

Thay vì thưởng tiền mặt, nhiều doanh nghiệp đã lên sàn sẽ dùng cổ phiếu để làm phần thưởng. Theo đó, doanh nghiệp sẽ tặng nhân viên hoặc cổ đông một lượng cổ phiếu nhất định dựa trên thu nhập của doanh nghiệp trong năm đó.

Với hình thức này, doanh nghiệp có thể tặng cổ phiếu thưởng cho:

• Nhân viên có thành tích đóng góp tốt, và người đó chưa sở hữu bất cứ cổ phiếu nào của doanh nghiệp. Sở hữu cổ phiếu đồng nghĩa nhân viên đã trở thành một phần chủ sở hữu của doanh nghiệp. Tùy theo doanh thu hằng năm, nhân viên sẽ được chia cổ tức tương ứng với lượng cổ phiếu đang nắm trong tay.

• Tất cả cổ đông đã sở hữu một lượng cổ phiếu doanh nghiệp trước đó rồi. Số lượng cổ phiếu thưởng trao cho mỗi cổ đông sẽ theo tỷ lệ cổ phiếu mà cổ đông đó đang nắm giữ. Cách làm này nhằm đảm bảo tỷ lệ nắm giữ cổ phần doanh nghiệp của từng cổ đông là không đổi.

3- Phân biệt giữa Bonus & Commission (Tiền thưởng & hoa hồng) 

Cùng là khoản tiền mang tính chất không cố định, được cộng thêm vào mức lương cứng giúp tăng thu nhập hằng tháng cho người lao động nhưng Bonus (tiền thưởng) và Commission (tiền hoa hồng) có những khác biệt nhất định:

3.1. Thỏa thuận trong hợp đồng

Bonus là khoản tiền thưởng không xác định con số cụ thể, do đó, trong hợp đồng lao động chỉ đề cập tên gọi của khoản tiền thưởng, rất ít khi ghi rõ số tiền hay tỷ lệ %

Commision cũng là khoản tiền không xác định con số cụ thể nhưng trong hợp đồng lao động sẽ đề cập tỷ lệ % tiền hoa hồng dựa trên từng mốc doanh thu mà nhân viên mang lại cho doanh nghiệp.

3.2. Cơ sở xét duyệt

Bonus phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp nên người lao động chỉ có thể biết sẽ nhận được bonus bao nhiêu sau khi tổng kết hoạt động sản xuất kinh doanh toàn doanh nghiệp.

Commision phụ thuộc vào năng suất làm việc của người lao động, do đó, bản thân người lao động có thể tự tính toán phần tiền hoa hồng mà mình sẽ nhận trong tháng.

3.3. Mức độ đồng nhất khoản tiền

Bonus trong cùng một vị trí hầu hết sẽ giống nhau, nên phòng nhân sự chỉ cần lập công thức tính theo vị trí, theo chức vụ

Commision trong cùng một vị trí hầu như là khác nhau vì hiệu quả làm việc của mỗi nhân sự là khác nhau. Do đó, phòng nhân sự khi tính commision phải chốt thông tin kết quả làm việc cho từng cá nhân thật chuẩn xác

4- Vì sao doanh nghiệp cần có chính sách Bonus? 

Bản chất Bonus không phải là khoản tiền bắt buộc doanh nghiệp phải chi ra như các khoản bảo hiểm bắt buộc, nhưng thực tế, tất cả các doanh nghiệp dù ít hay nhiều đều có những khoản Bonus trong chính sách lương, phúc lợi. Nguyên nhân là vì:

4.1. Tiết kiệm chi phí quản lý nhân sự

Để giữ chân nhân tài thì vấn đề lương thưởng là yếu tố rất quan trọng. Nếu tăng lương thì mỗi tháng doanh nghiệp sẽ phải chi một khoản ngân sách rất lớn. Thay vào đó, tăng lương ít hơn (chủ yếu bù đắp lạm phát) nhưng kèm theo đó là nhiều loại tiền thưởng khác nhau, phù hợp nhiều mục đích khai thác năng lực nhân sự mà doanh nghiệp hướng đến. Vừa tiết kiệm chi phí quản lý, vừa tiết kiệm tiền thuế, vừa thôi thúc nhân viên nỗ lực làm việc.

4.2. Khích lệ nhân viên phấn đấu cải thiện chất lượng công việc

Doanh nghiệp muốn có thành tích cao thì phải có nhiều nhân sự đạt thành tích cao. Và để có thành tích tốt hơn những đồng nghiệp khác, nhân viên phải bỏ ra rất nhiều tâm huyết, nỗ lực. Những khoản tiền thưởng chính là sự công nhận giá trị mà nhân viên mang lại, giúp họ tin tưởng rằng những gì tốt đẹp họ mang đến cho doanh nghiệp cũng đồng thời mang đến quyền lợi cho bản thân.

“Có thực mới vực được đạo”, một khi đời sống vật chất được cải thiện, đời sống tinh thần sẽ càng được nâng cao. Nhân viên sẽ an tâm hơn với định hướng làm việc của mình, không ngừng học hỏi, cải tiến, tiếp tục cố gắng gặt hái thêm nhiều thành tích cao hơn.


>>>> Tham khảo: Người lao động được hưởng tiền lương tháng thứ 13 khi nào?

4.3. Thúc đẩy tập thể cùng nỗ lực cống hiến

Nhìn đồng nghiệp có thành tích, có tiền thưởng, những nhân sự còn lại cũng sẽ lấy đó làm tấm gương học hỏi nhằm cải thiện năng lực và quyền lợi tài chính cho bản thân. Từ đó kéo theo cả tập thể cùng nỗ lực phấn đấu, đây là điều mà mọi doanh nghiệp đều mong đợi

Tuy nhiên, để duy trì hiệu quả lâu dài, công tác đánh giá khen thưởng khi áp dụng các khoản bonus phải thật minh bạch, công bằng. Mọi sự sai sót, thiên vị đều sẽ gây phản ứng phụ, điển hình như sự bất mãn, cạnh tranh không lành mạnh, gây ảnh hưởng xấu đến tinh thần làm việc của tập thể doanh nghiệp.

4.4. Giữ chân nhân tài cho tổ chức

Mặc dù bonus không phải là tất cả yếu tố mà nhân sự cân nhắc khi quyết định gắn bó cùng doanh nghiệp, nhưng với những khoản tiền bonus chất lượng, được xét duyệt đúng quy định, người lao động sẽ tin tưởng nơi làm việc mà mình lựa chọn đích thực là:

• Một tổ chức công bằng, minh bạch, quan tâm đến quyền lợi nhân viên

• Ghi nhận đóng góp của nhân viên bằng giá trị thiết thực chứ không chỉ là những lời hứa, lời khen suông

• Môi trường tập thể cùng nhau cố gắng làm việc, cùng nỗ lực nâng cao hiệu quả công việc, chứ không ỷ lại, dựa dẫm thành tích của nhau.

Những tiêu chuẩn này hợp thành môi trường làm việc ổn định mà mọi người lao động đều tìm kiếm.

Bonus là khoản tiền thưởng mang tính khích lệ, động viên người lao động trong quá trình làm việc. Đây cũng được xem là một trong những tiêu chuẩn giúp doanh nghiệp thu hút và giữ chân nhân tài hiệu quả. Vì vậy, quân sư TalentBold luôn khuyến khích các tổ chức, doanh nghiệp nghiên cứu đưa Bonus vào chính sách lương thưởng, đặc biệt là những vị trí cần chạy doanh số hoặc có áp lực công việc cao.

--------------------------------------------------

Chi tiết liên hệ:

Talentbold - Tìm việc làm lương cao nhanh chóng, hiệu quả
Hotline: 077 259 1080
Mail: sales@talentbold.com
Add: Tầng 12A.3, Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam

Nguồn ảnh: internet