Deposit là gì? Khái quát thông tin cơ bản về tiền gửi ngân hàng

Trong ngành tài chính, cụ thể là lĩnh vực ngân hàng, thuật ngữ Deposit được sử dụng rất phổ biến. Tuy nhiên, để hiểu rõ Deposit là gì và những giá trị mà hoạt động Deposit mang lại cho các bên liên quan thì không hẳn ai cũng nắm rõ. Thông qua bài viết hôm nay, quân sư TalentBold sẽ cập nhật đến bạn đọc mọi thông tin liên quan đến Deposit, không chỉ bổ sung thêm kiến thức tài chính mà còn giúp các cá nhân, tổ chức tìm thấy quyền lợi tốt nhất khi sử dụng dòng tiền.

MỤC LỤC:
1. Khái quát về Deposit
2. Ưu, nhược điểm của Deposit
3. Các loại hình Deposit phổ biến
4. Việc làm Tài chính Ngân hàng tại HRChannels

>>> Xem thêm: Việc làm Tài chính - Ngân hàng

1. Khái quát về Deposit 

1.1 Định nghĩa về Deposit

Deposit – tạm dịch là Ký quỹ. Theo điều 330 Bộ luật dân sự 2015, Ký quỹ được định nghĩa là việc bên có nghĩa vụ gửi một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc giấy tờ có giá vào tài khoản phong tỏa tại một tổ chức tín dụng để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ.

Nói một cách đơn giản là phía hưởng lợi ích (ví dụ như người mua hàng) sẽ phải nộp một khoản tiền hoặc tài sản có giá trị vào một ngân hàng – được cấp phép cung cấp dịch vụ gửi tiền ký quỹ - để làm tin. Nhằm đảm bảo nếu phát sinh những trục trặc trong quá trình thanh toán cho phía cung cấp lợi ích (ví dụ như người bán hàng) thì ngân hàng giữ vai trò trung gian sẽ sử dụng khoản ký quỹ này để giải quyết quyền lợi tài chính cho phía cung cấp lợi ích.

1.2. Ai quản lý Deposit?

Khoản tiền ký quỹ này sẽ được lưu trữ trong hệ thống ngân hàng trong một khoảng thời gian nhất định theo thỏa thuận giữa các bên (gồm bên mua, ngân hàng ký quỹ bên mua, ngân hàng của bên bán và bên bán). Phía cá nhân/ tổ chức ký quỹ chỉ được rút khoản Deposit tối thiểu ra khỏi tài khoản ngân hàng khi hoạt động thanh toán đã được xác nhận hoàn tất.

Trong hoạt động giao dịch cá nhân, hoạt động Deposit ký quỹ vẫn có thể diễn ra mà không cần thông qua ngân hàng. Tiêu biểu như khi bạn đi thuê nhà, người chủ nhà sẽ yêu cầu ký quỹ (nửa tháng đến 01 tháng tiền thuê) để phòng hờ những hư hỏng, thiệt hại cần sửa chữa sau khi bạn trả nhà, hoặc bù đắp thiệt hại vi phạm hợp đồng. Nếu không có những tình huống này xảy ra, chủ nhà sẽ trả lại khoản ký quỹ khi bạn kết thúc hợp đồng thuê. Tuy nhiên trong bài viết này, chúng ta sẽ bàn về Deposit ở quy mô lớn hơn, có sự can thiệp bảo vệ của pháp luật nên chỉ đề cập đến những hoạt động ký quỹ thông qua ngân hàng.

>>> Bạn có thể xem thêm: Độc lập tài chính là gì? Mức độ và công thức tính độc lập tài chính

1.3 Thuật ngữ liên quan đến Deposit

Khi tìm hiểu và tham gia hoạt động Deposit (ký quỹ), chúng ta sẽ bắt gặp nhiều thuật ngữ chuyên ngành, ý nghĩa cụ thể như sau:

1.3.1. Tỷ lệ ký quỹ

Trong một vài trường hợp còn được gọi là Tiền đặt cọc. Đây là một khoản tiền được ký quỹ để làm tin, nhằm khích lệ người mua có trách nhiệm hơn trong quyết định của mình khi thuê hoặc mua một tài sản nào đó (ví dụ thuê nhà, mua ô tô, mua hàng nhập khẩu…)

Không có quy định cụ thể về tỷ lệ tiền đặt cọc, thường sẽ do người mua và người bán tự thỏa thuận. Giá trị nhỏ như thuê phòng trọ, thuê nhà thì có thể cọc tối đa 01 tháng tiền thuê, giá trị lớn như mua ô tô, mua chứng khoán… thì có thể là 1/10 – 1/2 tổng tổng giá trị phải trả.

Quy định, một khi đã đặt cọc, nếu có những vi phạm hợp đồng hoặc người mua không muốn mua nữa thì khoản tiền cọc này sẽ thuộc về người bán. Còn nếu người bán vi phạm hợp đồng hoặc không bán cho người mua nữa thì phải đền ít nhất gấp đôi tiền đặt cọc cho người mua.

1.3.2. Tỷ lệ ký quỹ duy trì bắt buộc

Thuật ngữ này rất phổ biến khi mua bán chứng khoán, theo đó, người mua quyết định mua chứng khoán bằng tiền của mình và một phần tiền vay từ ngân hàng. Đồng nghĩa, người mua sẽ phải trả lãi vay bằng lợi nhuận kiếm được từ giao dịch chứng khoán

Tuy nhiên, nếu giá chứng khoán xuống, phần tiền lãi của ngân hàng không thể thu được từ lãi vay tại thời điểm trả lãi thì sao? Thì khi đó, ngân hàng sẽ lấy lãi từ tiền trong tài khoản ký quỹ của người mua.

Luôn sẽ có một giới hạn nhất định về tổng số tiền ký quỹ. Nếu phần tiền ký quỹ bù đắp qua lại khi người mua giao dịch thấp hơn quy định, để đảm bảo an toàn thanh khoản, ngân hàng sẽ buộc người mua bổ sung tiền ký quỹ, nếu không sẽ bị khóa tài khoản giao dịch chứng khoán hoặc các chế tài khác theo thỏa thuận.

1.3.3. Tỷ lệ nợ (tín dụng)

Là tỷ lệ % giữa Tổng số tiền đã vay ngân hàng trên Tổng số tiền ngân hàng đồng ý cho vay. Nói theo đúng thuật ngữ tài chính là Tổng dư nợ vay / Tổng giá trị được phép vay. Tùy vào tỷ lệ nợ mà các điều khoản ràng buộc giữa người vay (thường là người mua) và người cho vay / cho nợ (người bán, ngân hàng) sẽ được điều chỉnh theo mức độ tăng dần.

2. Ưu, nhược điểm của Deposit 

Lựa chọn hình thức Deposit cho khoản tài chính của cá nhân hoặc doanh nghiệp là một xu thế của thời đại. Tuy nhiên, để an tâm giá trị tài sản ký gửi, những thông tin phản ánh ưu nhược điểm của Deposit mà quân sư tổng hợp sau đây sẽ là cẩm nang rất hữu ích:

2.1. Ưu điểm của Deposit

2.1.1. Không cần chứng minh nguồn gốc tiền

Người ký quỹ có thể mở tài khoản Deposit bằng tiền VND hoặc các ngoại tệ được hệ thống ngân hàng nhà nước Việt Nam chấp nhận. Bản thân người ký quỹ không cần cam kết chứng minh nguồn gốc khoản tiền dùng để ký quỹ.

2.1.2. Nâng cao lòng tin nơi người bán

Có sự tham gia trung gian từ phía ngân hàng, các đối tác bán hàng hóa / dịch vụ cho cá nhân / doanh nghiệp sẽ càng an tâm hơn về khả năng thanh toán của người mua. Cho dù phát sinh tranh chấp bất hợp lý từ phía người mua sau khi nhận hàng, người bán vẫn được đảm bảo quyền lợi tài chính hợp pháp từ khoản Deposit.

2.1.3. Bảo vệ quyền lợi người mua

Khoản ký quỹ chỉ được giải ngân cho người bán hoặc trả lại cho người mua sau khi giao dịch thương mại hoàn tất và đôi bên không phát sinh khiếu nại, tranh chấp gì. Như vậy, đặt trường hợp, người mua nhận hàng, tới lúc khui kiện, mở container kiểm tra thì mới biết hàng không đúng tiêu chuẩn. Không sao cả, vì tiền vẫn được các ngân hàng trung gian ở các phía người mua và người bán giữ lại.

2.2. Nhược điểm của Deposit

2.2.1. Lãi suất thấp hơn gửi tiết kiệm

Khoản tiền ký quỹ do ngân hàng quản lý và giám sát để đảm bảo nghĩa vụ của người mua khi giao dịch mua bán, nhưng không vì vậy mà người mua không nhận được lãi suất. Chỉ có điều mức lãi suất Deposit sẽ thấp hơn so với gửi tiền tiết kiệm thông thường.

2.2.2. Phải duy trì mức tối thiểu

Bạn có thể rút, gửi, chuyển khoản từ tài khoản ký quỹ, tuy nhiên, một khi các khoản thanh toán, bù đắp được lấy từ khoản ký quỹ đã khá nhiều, khiến tổng số tiền bị giảm sút mạnh thì phía người ký quỹ buộc phải bổ sung thêm tiền để duy trì ở mức tối thiểu. Nếu không sẽ bị khóa tài khoản ngân hàng hoặc chịu các chế tài pháp lý.

>>> Bạn có thể tham khảo: Độc lập tài chính là gì? Mức độ và công thức tính độc lập tài chính

3. Các loại hình Deposit phổ biến 

Dựa trên thực tế phát sinh giao dịch trong nước và quốc tế, Deposit đã được đa dạng hóa theo những loại hình dưới đây:

3.1. Ký quỹ bảo lãnh

Là hình thức ngân hàng đứng trung gian bảo đảm lợi ích tài chính cho người thụ hưởng (người bán, nhà thầu xây dựng, người cho thuê máy móc…) khi các điều khoản thỏa thuận trong hợp đồng không được thực hiện, hoặc thực hiện không trọn vẹn.

Theo đó, giấy xác nhận Ký quỹ bảo lãnh của người thanh toán (người mua, chủ nhà xây dựng, người thuê máy móc…) sẽ được ngân hàng phát hành. Ngân hàng sẽ giữ khoản ký quỹ này cho đến khi đôi bên hoàn tất hợp đồng, nếu có tranh chấp phát sinh, ngân hàng dựa trên những nội dung ghi trên giầy bảo lãnh mà tiến hành thanh toán cho người thụ hưởng. Do đó, người thụ hưởng cần đọc kỹ nội dung bảo lãnh trước khi tiến hành cung cấp hàng hóa, dịch vụ.

3.2. Ký quỹ mở L/C (thư tín dụng)

Đây là hoạt động thường xuyên diễn ra trong các giao dịch xuất nhập khẩu. Trong đó, bên mua (tổ chức, doanh nghiệp nhập khẩu) và bên bán (tổ chức, doanh nghiệp xuất khẩu) sẽ thỏa thuận các quy trình thanh toán trong hợp đồng.

Sau đó, bên mua sẽ đến một ngân hàng hoặc một tổ chức tín dụng để ký quỹ mở L/C, đảm bảo khoản thanh toán tiền hàng cho bên bán. Còn phía bên bán cũng có ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng của họ, và đội ngũ này sẽ kiểm tra, xem xét tính hợp pháp và an toàn của L/C do ngân hàng/ tổ chức tín dụng của bên mua gửi qua. Chỉ khi hai hệ thống trung gian ở hai bên xuất nhập khẩu cùng đồng thuận thì khoản ký quỹ L/C mới được xem là hợp lệ.

3.3. Ký quỹ khi kinh doanh đa ngành nghề

Mục đích nhằm đảm bảo nghĩa vụ tài chính của chủ doanh nghiệp với cơ quan nhà nước và các đối tác trong tình huống kinh doanh không thuận lợi, có nguy cơ phá sản. Chủ doanh nghiệp trong suốt quá trình kinh doanh phải luôn đảm bảo mức Deposit tối thiểu trong tài khoản ký quỹ tại ngân hàng.

3.4. Ký quỹ thực hiện nghiệp vụ hối đoái

Áp dụng trong những giao dịch hối đoái có kỳ hạn giữa bên mua và bên bán. Do tỷ giá ngoại tệ sẽ dao động ở từng thời điểm, nên hai bên mua và bán sẽ cam kết hợp đồng bằng lượng ngoại tệ theo tỷ giá ở thời điểm ký kết hợp đồng.

Việc thanh toán sẽ được tiến hành trong tương lai theo các giai đoạn đã thỏa thuận. Trường hợp, vào lúc thanh toán, tỷ giá cao hơn thì phía ngân hàng sẽ dùng khoản Deposit thực hiện nghiệp vụ hối đoái mà người mua đã mở để bù đắp vào khoản chênh lệch. Đảm bảo đủ lượng ngoại tệ giao cho người mua như đã thỏa thuận.

3.5. Ký quỹ kinh doanh ngành nghề đặc thù

Khi kinh doanh những lĩnh vực đặc thù như xuất khẩu lao động, du lịch lữ hành, giới thiệu việc làm, bán hàng đa cấp… Doanh nghiệp bắt buộc phải ký quỹ theo quy định tại ngân hàng. Khoản ký quỹ này sẽ được cơ quan quản lý kinh tế sử dụng để bù đắp, giải quyết cho khách hàng, đối tác trong trường hợp phát sinh những thiệt hại khi sử dụng dịch vụ của doanh nghiệp.

4. Việc làm Tài chính Ngân hàng tại HRChannels 

Trên đây là những chia sẻ của quân sư TalentBold về hoạt động Deposit trong lĩnh vực tài chính, một hoạt động yêu cầu cao về năng lực chuyên môn và kinh nghiệm xã hội của người thực hiện. Do đó, dù là phía người mua, người bán hay phía ngân hàng thì nhu cầu tuyển dụng nhân sự mảng Deposit đều rất lớn.

Để biết thêm nhiều thông tin tuyển dụng mới nhất liên quan đến vị trí Deposit cũng như các vị trí đa dạng trong ngành tài chính ngân hàng, các bạn ứng viên hãy truy cập địa chỉ HRChannels.com - trang web chuyên tư vấn tuyển dụng, Headhunter và cung cấp thông tin việc làm tài chính uy tín, phân bổ ở nhiều cấp bậc nhân sự. 

------------------------------------

Chi tiết liên hệ:
Talentbold - We bold your talents
Hotline: 077 259 1080
Mail: sales@talentbold.com
Add: Tầng 12A.3, Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam
Nguồn ảnh: internet