Kiến tập là gì? Sinh viên nên chọn kiến tập hay thực tập

Để hoàn thành khóa học trên ghế giảng đường, ngoài việc vượt qua tất cả các học phần chuyên môn, sinh viên còn phải hoàn thành giai đoạn thực tập hoặc kiến tập. Thực tập đã khá quen thuộc, trong khi đó kiến tập lại có vẻ mới mẻ với nhiều bạn. Bài viết hôm nay, quân sư TalentBold sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ kiến tập là gì? Sinh viên nên chọn kiến tập hay thực tập để gặt hái kết quả tốt nhất cho việc học, cũng như tích lũy nhiều kinh nghiệm hữu ích cho quá trình xin việc sau này.

MỤC LỤC
1 - Kiến tập là gì?
2 - Sự khác biệt giữa kiến tập và thực tập
3 - Sinh viên nên chọn kiến tập hay thực tập
    3.1. Dựa vào mục tiêu học tập
    3.2. Dựa vào quỹ thời gian
    3.3. Dựa vào sự cho phép của doanh nghiệp

1 - Kiến tập là gì? 

Kiến tập là một hình thức đào tạo trao cơ hội cho sinh viên tiếp cận thực tế gần hơn, so sánh giữa lý thuyết và thực hành để hiểu hơn giá trị những kiến thức đã được truyền đạt tại giảng đường. Theo đó, sinh viên sẽ được nhà trường giới thiệu đến một doanh nghiệp có phòng chuyên môn phù hợp với ngành học mà sinh viên được đào tạo, và sẽ quan sát, theo dõi quá trình triển khai công việc thực tế tại doanh nghiệp đó. Từ đó, hiểu được giá trị chuyên môn mà bản thân sẽ cống hiến cho xã hội, đồng thời hình thành những ý niệm định hướng nghề nghiệp mà mình cảm thấy yêu thích và đủ năng lực để phấn đấu lâu dài sau khi ra trường.

2 - Sự khác biệt giữa kiến tập và thực tập 

Thuật ngữ “thực tập” và “kiến tập” thường được sử dụng song hành cùng nhau nên rất dễ gây ra những hiểu lầm cả hai là một. Nếu trường tự sắp xếp lịch cho sinh viên trải nghiệm hai thuật ngữ này thì không sao, nhưng nếu sinh viên được quyền lựa chọn một trong hai thì việc hiểu rõ ý nghĩa của từng thuật ngữ rất quan trọng. Dưới đây là sự phân biệt chi tiết hai thuật ngữ này:

2.1. Khái niệm thuật ngữ

Thực tập cho phép sinh viên trực tiếp tham gia làm việc tại doanh nghiệp được giới thiệu. Mặc dù bạn chỉ được làm một phần rất nhỏ hoặc chỉ hỗ trợ các anh chị nhân viên chính thức của doanh nghiệp, nhưng bao nhiêu đó cũng đủ mang đến cho bạn những trải nghiệm chuyên môn hữu ích.

Kiến tập chỉ cho phép sinh viên xem, quan sát, theo dõi quá trình làm việc của nhân viên chính thức, hoặc tài liệu công việc chứ không được phép tham gia làm trực tiếp ở bất cứ khâu nào. So với thực tập thì kiến tập có phần hạn chế hơn về mặt thực hành. Bù lại, bạn sẽ có nhiều thời gian để chiêm nghiệm, so sánh, đối chiếu giữa lý thuyết đã học và thực tế công việc hơn.

2.2. Thu nhập mang đến cho sinh viên

Kiến tập thì chắc chắn sẽ không được trả bất kỳ khoản thu nhập nào cả, cho dù là bạn được trường cử đi kiến tập hay tự tìm nơi kiến tập rồi xin giấy giới thiệu của nhà trường thì cũng vậy.

Thực tập thì có nhưng cũng tùy trường hợp. Hầu hết những doanh nghiệp trả lương cho sinh viên thực tập đều ở quy mô lớn, yêu cầu sinh viên phải qua kỳ sát hạch tuyển thực tập sinh, sự cạnh tranh khá cao để lọc ra những sinh viên ưu tú nhất. Doanh nghiệp sẽ đào tạo, thử thách và có một thực tế là, đa phần sinh viên vượt qua được kỳ sát hạch này đều sẽ được nhận vào làm việc sau khi hoàn tất khóa thực tập. Còn những trường hợp thực tập thông thường để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp thì sẽ không được trả lương hay trợ cấp nào cả.

2.3. Thời gian triển khai

Kiến tập có thể triển khai nhiều lần trong suốt thời gian 4 – 5 năm học đại học. Thông thường, sinh viên năm 2 sẽ được trường chỉ định nơi kiến tập lần đầu tiên. Những năm sau đó, thời gian kiến tập sẽ được thông báo, sinh viên chủ động tìm doanh nghiệp kiến tập, nhà trường chỉ cung cấp giấy giới thiệu mà thôi.

Thực tập thì chỉ thực hiện một lần duy nhất vào năm cuối của quá trình học. Đa phần sẽ do sinh viên tự tìm nơi thực tập theo nguyện vọng nghề nghiệp. Điều này cũng không gây khó khăn nhiều cho sinh viên, vì qua quá trình kiến tập trước đó, họ cũng đã có mối quen biết với vài doanh nghiệp trong ngành, cũng như định hướng được chuyên môn công việc mà mình yêu thích.

2.4. Mức độ kinh nghiệm tích lũy

Kiến tập chủ yếu là xem tài liệu, đọc quy trình, quan sát từ xa những trình tự triển khai công việc, thỉnh thoảng được nhờ photo tài liệu, giao hồ sơ giữa các phòng ban… nên mọi kiến thức thu thập được vẫn còn nằm ở mặt lý thuyết.

Thực tập thì sinh viên được trực tiếp trải nghiệm thực tế công việc, đối mặt với những vấn đề phát sinh ở mức độ cơ bản nên những kinh nghiệm tích lũy được đã vượt ra những lý thuyết êm ả nơi giảng đường, giúp bản thân sinh viên nhận thức sát xao hơn về những gì mình sẽ đối mặt khi ra trường.

3 - Sinh viên nên chọn kiến tập hay thực tập 

Kiến tập và thực tập là hai giai đoạn bắt buộc mà mỗi sinh viên đều phải trải qua. Tuy nhiên, số lần kiến tập và thực tập mà sinh viên trải nghiệm có thể cao hơn những gì mà nhà trường quy định. Nghĩa là, một khi bạn cảm thấy có đủ năng lực vừa hoàn tất chương trình học tại trường, vừa có thể tham gia kiến tập hoặc thực tập thì bạn có thể liên hệ giáo vụ khoa để được hướng dẫn xin cấp giấy giới thiệu.

Một số trường sẽ tiếp nhận kết quả theo yêu cầu đề xuất của sinh viên và đưa vào thang điểm của học phần luôn. Một số khác vẫn sẽ yêu cầu sinh viên thực hiện thêm những đợt kiến tập / thực tập theo thời gian quy định thì mới được ghi nhận điểm. Rất nhiều sinh viên năng động ngày nay, họ sẵn sàng chấp nhận vì với họ, trải nghiệm thực tế càng nhiều, con đường sự nghiệp của họ sau này sẽ dễ dàng tăng tốc hơn các bạn học.

Điều tiếp theo chúng ta bàn ở đây là nếu tự mình đề xuất trải nghiệm thêm thì sinh viên nên chọn kiến tập hay thực tập. Để nói về lợi hay hại thì phải dựa theo điều kiện và mong đợi thực tế của bạn như thế nào:

3.1. Dựa vào mục tiêu học tập 

Nếu bạn muốn thu thập nhiều kiến thức, thông tin hơn cho môn học mà mình đang hoặc sắp học đến thì bạn nên chọn kiến tập. Vì ở đó, bạn sẽ có cơ hội đọc, xem, nghiền ngẫm kiến thức từ những tài liệu mới nhất, đang được áp dụng thực tế công việc. Điều mà đôi khi giáo trình tại giảng đường chưa theo kịp.

Ngược lại, có những ngành học “hứa hẹn” luôn có những phát sinh trong công việc, đòi hỏi sự linh hoạt giải quyết, chẳng hạn như khai báo hải quan xuất nhập khẩu, kiểm soát chất lượng may mặc… nên bạn rất muốn tham gia làm việc, được theo các anh chị giàu kinh nghiệm để học hỏi. Vậy thì nếu có cơ hội được nhận vào thực tập, hãy luôn nắm bắt thật tốt vì trải nghiệm thực tế chính là môi trường học tập vô giá giúp bạn tiếp cận công việc chuẩn nhất, tiếp thu kiến thức nhanh nhất.

3.2. Dựa vào quỹ thời gian 

Nếu bạn có nhiều thời gian trống trong khoảng 1 tháng trở lên thì thực tập sẽ là một lựa chọn tốt. Do khi thực tập bạn sẽ dành một phần tâm trí cho công việc, vì dù không phải nhân viên chính thức nhưng doanh nghiệp nhận bạn thực tập cũng không muốn phải giải quyết hậu quả sai sót do bạn gây ra. Vì vậy, thường là dịp nghỉ hè hay sau khi thi xong học kỳ sẽ là thời điểm tốt cho dự định này.

Ngược lại, nếu chỉ có thể sắp xếp tốt từ 1 – 2 tuần thì bạn chỉ nên đăng ký kiến tập, vừa tốt cho mong muốn học hỏi của bạn, vừa không ảnh hưởng tiến độ làm việc tại doanh nghiệp. Bạn mang danh nghĩa kiến tập nhưng vẫn có thể ngỏ ý hỗ trợ việc chuyên môn phù hợp năng lực.

3.3. Dựa vào sự cho phép của doanh nghiệp 

Mỗi ngành nghề có những doanh nghiệp tiềm năng cao, rất nhiều sinh viên định hướng bản thân đến những môi trường làm việc tốt như vậy ngay từ khi còn ngồi trên giảng đường, đây là ý thức rất chín chắn. Nếu được doanh nghiệp nhận thì dù là kiến tập hay thực tập, với sinh viên cũng đều là điều may mắn lớn lao.

Do đó, chưa cần quyết định vội, điều bạn cần làm đầu tiên là liên hệ, nêu nguyện vọng và nhận được sự cho phép từ phía doanh nghiệp. Có thể bạn xin thực tập nhưng doanh nghiệp chỉ cấp phép kiến tập cho bạn, không sao cả, chỉ cần có cơ hội tiếp cận doanh nghiệp thì bạn sẽ có cơ hội giới thiệu năng lực bản thân cho những mục tiêu cao hơn.

Kiến tập là giai đoạn khởi đầu cho hành trình tiếp cận công việc chuyên môn thực tế. Thực tập là giai đoạn thực hành chuyên sâu hơn. Sinh viên nên chọn kiến tập hay thực tập? Câu trả lời nằm ở định hướng và năng lực mà mỗi sinh viên sở hữu trong từng thời điểm học tập. Nền tảng để đưa ra quyết định, quân sư TalentBold đã chia sẻ cặn kẽ trong bài viết trên - cẩm nang hữu ích gửi đến các bạn sinh viên.

 

------------------------------------

Chi tiết liên hệ:
Talentbold - We bold your talents
Hotline: 077 259 1080
Mail: sales@talentbold.com
Add: Tầng 12A.3, Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam