Thiếu kiên trì, Gen Z dễ rơi vào bẫy “vô dụng hóa”

Gen Z (những người sinh từ năm 1997 đến 2012) được biết đến là thế hệ trẻ năng động, sáng tạo, và thích nghi nhanh với công nghệ. Tuy nhiên, một thực tế đáng lo ngại là thiếu kiên trì Gen Z dễ rơi vào bẫy vô dụng hóa, khiến nhiều bạn trẻ gặp khó khăn trong việc phát triển bản thân và đạt được mục tiêu dài hạn. Trong một thế giới đầy cám dỗ từ mạng xã hội, sự so sánh, và áp lực thành công tức thì, Gen Z thường dễ bỏ cuộc khi đối mặt với khó khăn, dẫn đến cảm giác "vô dụng" và mất phương hướng. Vậy "bẫy vô dụng hóa" là gì? Tại sao Gen Z lại dễ rơi vào bẫy này, và làm thế nào để vượt qua? Trong bài viết này, TalentBold – chuyên gia trong lĩnh vực phát triển sự nghiệp và tư vấn nhân sự – sẽ phân tích chi tiết về vấn đề thiếu kiên trì Gen Z dễ rơi vào bẫy vô dụng hóa, nguyên nhân, hậu quả, và 5 giải pháp thực tế để phát triển bản thân cho Gen Z, giúp thế hệ trẻ xây dựng Gen Z và kỹ năng kiên trì. Hãy cùng khám phá ngay để tìm lại động lực và hướng đi cho bản thân!
MỤC LỤC:
1. “Bẫy Vô Dụng Hóa” Là Gì Và Tại Sao Gen Z Dễ Rơi Vào?
1.1. “Bẫy Vô Dụng Hóa” Là Gì?
1.2. Tại Sao Gen Z Dễ Rơi Vào Bẫy Vô Dụng Hóa?
1.3. Hậu Quả Của Việc Rơi Vào Bẫy Vô Dụng Hóa
1.4. Thực Trạng Gen Z Và Kỹ Năng Kiên Trì Tại Việt Nam
2. 5 Giải Pháp Giúp Gen Z Thoát Khỏi Bẫy Vô Dụng Hóa
2.1. Xác Định Mục Tiêu Rõ Ràng Và Thực Tế
2.2. Rèn Luyện Kỹ Năng Kiên Trì Thông Qua Thói Quen Hàng Ngày
2.3. Hạn Chế Phân Tâm Từ Mạng Xã Hội Và Công Nghệ
2.4. Học Cách Đối Mặt Với Thất Bại Và Khó Khăn
2.5. Xây Dựng Tư Duy Tích Cực Và Tự Tin
3. Lợi Ích Khi Gen Z Rèn Luyện Sự Kiên Trì
3.1. Tăng Hiệu Suất Học Tập Và Làm Việc
3.2. Cải Thiện Sức Khỏe Tinh Thần
3.3. Đạt Được Mục Tiêu Dài Hạn
3.4. Xây Dựng Tư Duy Tích Cực Và Tự Tin

1. “Bẫy Vô Dụng Hóa” Là Gì Và Tại Sao Gen Z Dễ Rơi Vào? 

1.1. “Bẫy Vô Dụng Hóa” Là Gì? 

"Bẫy vô dụng hóa" là thuật ngữ dùng để chỉ trạng thái mà một người cảm thấy bản thân không có giá trị, không đạt được mục tiêu, và dần mất đi động lực để phát triển. Đây là một vòng xoáy tiêu cực, bắt đầu từ việc thiếu kiên trì, dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn, dẫn đến thất bại liên tiếp, và cuối cùng là cảm giác "vô dụng", mất phương hướng trong cuộc sống. Đối với Gen Z, "bẫy vô dụng hóa" thường biểu hiện qua:

Cảm giác thất bại khi không đạt được thành công nhanh chóng như kỳ vọng.

So sánh bản thân với người khác trên mạng xã hội, dẫn đến tự ti và mất động lực.

Thiếu mục tiêu rõ ràng, dễ bị phân tâm bởi các thú vui tức thời (như lướt TikTok, chơi game).

1.2. Tại Sao Gen Z Dễ Rơi Vào Bẫy Vô Dụng Hóa? 

Gen Z lớn lên trong thời đại công nghệ số, với sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội và thông tin tức thời. Điều này mang lại nhiều cơ hội, nhưng cũng tạo ra những thách thức khiến thiếu kiên trì Gen Z dễ rơi vào bẫy vô dụng hóa:

Áp lực thành công tức thì: Gen Z thường bị ảnh hưởng bởi các câu chuyện thành công "qua đêm" trên mạng xã hội (như khởi nghiệp triệu đô, influencer nổi tiếng), khiến họ kỳ vọng thành công nhanh chóng và dễ bỏ cuộc khi không đạt được kết quả ngay lập tức.

Phân tâm bởi công nghệ: Sự phát triển của TikTok, Instagram, và các nền tảng giải trí khiến Gen Z dễ bị phân tâm, dành hàng giờ lướt mạng xã hội thay vì tập trung vào mục tiêu dài hạn. Theo một nghiên cứu từ Psychology Today (2023), trung bình Gen Z dành 4-6 giờ/ngày trên mạng xã hội, làm giảm thời gian cho các hoạt động phát triển bản thân.

Thiếu kỹ năng kiên trì: Gen Z lớn lên trong môi trường được bảo bọc, với mọi thứ dễ dàng tiếp cận (như thông tin, dịch vụ), dẫn đến việc thiếu kỹ năng đối mặt với khó khăn và kiên trì vượt qua thử thách.

So sánh xã hội: Gen Z thường so sánh bản thân với bạn bè hoặc người nổi tiếng trên mạng xã hội, dẫn đến cảm giác tự ti, áp lực, và dễ bỏ cuộc khi không đạt được thành công như người khác.

Thiếu mục tiêu rõ ràng: Nhiều bạn trẻ Gen Z chưa xác định được mục tiêu dài hạn, dễ bị cuốn theo các xu hướng ngắn hạn, dẫn đến mất phương hướng và cảm giác "vô dụng".

Áp lực từ xã hội và gia đình: Gen Z thường chịu áp lực từ gia đình và xã hội về việc phải thành công sớm, kiếm nhiều tiền, hoặc có công việc ổn định, khiến họ dễ nản lòng khi không đạt được kỳ vọng.

1.3. Hậu Quả Của Việc Rơi Vào Bẫy Vô Dụng Hóa 

Thiếu kiên trì Gen Z dễ rơi vào bẫy vô dụng hóa có thể dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực:

Mất động lực và tự tin: Cảm giác "vô dụng" khiến Gen Z mất động lực, tự ti, và không dám thử sức với những điều mới.

Hiệu suất làm việc giảm: Thiếu kiên trì dẫn đến việc dễ bỏ cuộc giữa chừng, không hoàn thành công việc, ảnh hưởng đến hiệu suất và cơ hội thăng tiến.

Tinh thần sa sút: Cảm giác thất bại liên tiếp có thể gây căng thẳng, lo âu, hoặc thậm chí trầm cảm, ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần.

Cản trở sự nghiệp: Không kiên trì trong việc học hỏi và phát triển kỹ năng khiến Gen Z khó đạt được thành công lâu dài, dễ bị tụt hậu trong thị trường lao động cạnh tranh.

Mất cơ hội phát triển: Gen Z có thể bỏ lỡ các cơ hội lớn (như học bổng, thăng chức, khởi nghiệp) chỉ vì không đủ kiên trì để vượt qua khó khăn ban đầu.

1.4. Thực Trạng Gen Z Và Kỹ Năng Kiên Trì Tại Việt Nam 

Theo khảo sát từ VietnamWorks (2023), hơn 70% Gen Z tại Việt Nam thừa nhận rằng họ dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn, đặc biệt trong công việc và học tập. Một số nguyên nhân phổ biến bao gồm:

Áp lực từ mạng xã hội: Gen Z thường so sánh bản thân với các influencer hoặc bạn bè trên Instagram, TikTok, dẫn đến cảm giác tự ti và bỏ cuộc.

Thiếu kỹ năng quản lý thời gian: Nhiều bạn trẻ Gen Z dành quá nhiều thời gian cho giải trí (như chơi game, lướt mạng xã hội), làm giảm thời gian để phát triển bản thân.

Thiếu sự hướng dẫn: Gen Z thường không được trang bị kỹ năng kiên trì từ gia đình hoặc nhà trường, khiến họ dễ nản lòng khi đối mặt với thử thách.

Xem thêm tại>>>Gen Z đa nhiệm khi làm thêm ‘nghề tay trái’, hỗ trợ cho ‘nghề tay phải’

2. 5 Giải Pháp Giúp Gen Z Thoát Khỏi Bẫy Vô Dụng Hóa 

Để vượt qua thiếu kiên trì Gen Z dễ rơi vào bẫy vô dụng hóa, các bạn trẻ cần áp dụng 5 giải pháp sau để phát triển bản thân cho Gen Z và xây dựng Gen Z và kỹ năng kiên trì:

2.1. Xác Định Mục Tiêu Rõ Ràng Và Thực Tế 

Tại sao cần xác định mục tiêu?

Mục tiêu rõ ràng và thực tế giúp Gen Z có định hướng, từ đó tăng động lực và kiên trì để đạt được mục tiêu. Khi không có mục tiêu, bạn dễ bị phân tâm và rơi vào trạng thái "vô dụng".

Cách thực hiện:

Xác định mục tiêu dài hạn: Đặt mục tiêu dài hạn (1-5 năm) dựa trên đam mê và giá trị cá nhân, ví dụ: "Tôi muốn trở thành một chuyên gia marketing trong 5 năm tới."

Chia nhỏ mục tiêu: Chia mục tiêu dài hạn thành các mục tiêu ngắn hạn (hàng tuần, hàng tháng) để dễ thực hiện, ví dụ: "Tháng này, tôi sẽ học một khóa marketing online và hoàn thành 2 dự án thực tế."

Đặt mục tiêu SMART: Mục tiêu cần cụ thể (Specific), đo lường được (Measurable), khả thi (Achievable), thực tế (Realistic), và có thời hạn (Time-bound).

Ví dụ: "Tôi sẽ tiết kiệm 5 triệu VNĐ trong 3 tháng bằng cách làm thêm 2 giờ/ngày, 5 ngày/tuần."

Ghi chép và theo dõi: Sử dụng sổ tay hoặc ứng dụng (như Notion, Trello) để ghi lại mục tiêu và theo dõi tiến độ.

Lưu ý:

Đừng đặt mục tiêu quá cao hoặc không thực tế, vì dễ dẫn đến nản lòng.

Điều chỉnh mục tiêu linh hoạt nếu gặp khó khăn, nhưng không bỏ cuộc.

2.2. Rèn Luyện Kỹ Năng Kiên Trì Thông Qua Thói Quen Hàng Ngày 

Tại sao cần rèn luyện kiên trì?

Kiên trì là một kỹ năng có thể rèn luyện thông qua các thói quen nhỏ hàng ngày. Khi bạn xây dựng được Gen Z và kỹ năng kiên trì, bạn sẽ dễ dàng vượt qua khó khăn và đạt được mục tiêu.

Cách thực hiện:

Bắt đầu từ việc nhỏ: Rèn luyện kiên trì bằng các thói quen nhỏ, như dậy sớm 15 phút mỗi ngày, đọc 10 trang sách mỗi tối, hoặc tập thể dục 30 phút/ngày.

Áp dụng quy tắc 21 ngày: Theo nghiên cứu từ Psychology Today, một thói quen mới cần 21 ngày để hình thành. Hãy kiên trì thực hiện một thói quen trong 21 ngày để tạo nền tảng cho sự kiên trì.

Đặt thử thách: Thử thách bản thân với các mục tiêu nhỏ, như học 10 từ vựng tiếng Anh mỗi ngày trong 1 tháng, hoặc viết 500 từ/ngày trong 2 tuần.

Ghi nhận tiến bộ: Ghi lại những tiến bộ nhỏ (như hoàn thành 5 ngày tập thể dục liên tiếp) để tạo động lực tiếp tục.

Lưu ý:

Đừng bỏ cuộc nếu thất bại một lần, hãy bắt đầu lại và kiên trì hơn.

Tự thưởng cho bản thân (như một bữa ăn ngon, một buổi xem phim) khi hoàn thành thử thách để duy trì động lực.

2.3. Hạn Chế Phân Tâm Từ Mạng Xã Hội Và Công Nghệ 

Tại sao cần hạn chế phân tâm?

Mạng xã hội và công nghệ là "kẻ thù" lớn nhất của sự kiên trì, vì chúng dễ khiến Gen Z bị phân tâm, mất tập trung, và bỏ cuộc giữa chừng. Hạn chế phân tâm giúp bạn tập trung vào mục tiêu và rèn luyện sự kiên trì.

Cách thực hiện:

Đặt giới hạn thời gian: Giới hạn thời gian sử dụng mạng xã hội (như 1 giờ/ngày) bằng cách sử dụng các ứng dụng như Forest, Focus@Will.

Tắt thông báo: Tắt thông báo từ các ứng dụng (TikTok, Instagram, Zalo) để tránh bị phân tâm khi làm việc hoặc học tập.

Tạo không gian làm việc tập trung: Tạo một không gian làm việc yên tĩnh, không có điện thoại hoặc các thiết bị gây xao nhãng.

Thay thế thói quen: Thay vì lướt mạng xã hội, hãy dành thời gian đọc sách, học kỹ năng mới, hoặc tập thể dục.

Lưu ý:

Nếu cần sử dụng mạng xã hội để làm việc, hãy tập trung vào các nội dung liên quan đến mục tiêu (như học kỹ năng, tìm kiếm cơ hội).

Thực hiện "digital detox" (cai nghiện công nghệ) 1-2 ngày/tháng để làm mới tinh thần.

2.4. Học Cách Đối Mặt Với Thất Bại Và Khó Khăn 

Tại sao cần đối mặt với thất bại?

Thất bại và khó khăn là điều không thể tránh khỏi trên hành trình phát triển bản thân. Học cách đối mặt với chúng giúp Gen Z rèn luyện sự kiên trì và không bỏ cuộc khi gặp trở ngại.

Cách thực hiện:

Xem thất bại là bài học: Thay vì tự trách bản thân, hãy xem thất bại là cơ hội để học hỏi và cải thiện.

Ví dụ: Nếu bạn thất bại trong một dự án, hãy phân tích lý do (thiếu kế hoạch, thiếu kỹ năng) và rút kinh nghiệm cho lần sau.

Chia nhỏ khó khăn: Khi đối mặt với một nhiệm vụ khó, hãy chia nhỏ thành các bước nhỏ để dễ thực hiện.

Ví dụ: Nếu bạn cần học một khóa học dài 30 giờ, hãy chia thành 1 giờ/ngày trong 30 ngày.

Tìm kiếm sự hỗ trợ: Hỏi ý kiến từ bạn bè, đồng nghiệp, hoặc mentor để vượt qua khó khăn.

Ví dụ: "Mình đang gặp khó trong việc lập kế hoạch, bạn có thể gợi ý giúp mình không?"

Tự động viên bản thân: Sử dụng các câu nói tích cực để tự động viên, như: "Mình có thể làm được, chỉ cần cố gắng thêm một chút nữa."

Lưu ý:

Đừng để thất bại làm bạn mất tự tin, hãy xem đó là một phần của hành trình phát triển.

Kiên nhẫn với bản thân, không tự tạo áp lực quá lớn khi gặp khó khăn.

2.5. Xây Dựng Tư Duy Tích Cực Và Tự Tin 

Tại sao cần tư duy tích cực?

Tư duy tích cực và sự tự tin giúp Gen Z duy trì động lực, vượt qua cảm giác "vô dụng", và kiên trì theo đuổi mục tiêu. Khi bạn tin vào giá trị của bản thân, bạn sẽ có động lực để tiếp tục cố gắng.

Cách thực hiện:

Tự khẳng định giá trị: Mỗi ngày, hãy tự nói với bản thân những câu khẳng định tích cực, như: "Mình có giá trị, và mình có thể đạt được mục tiêu."

Ghi nhận thành tựu nhỏ: Ghi lại những thành tựu nhỏ (như hoàn thành một nhiệm vụ, học được một kỹ năng mới) để tăng sự tự tin.

Học hỏi từ người thành công: Đọc sách, xem video, hoặc nghe podcast từ những người thành công (như Elon Musk, Jack Ma) để lấy cảm hứng và học cách họ vượt qua khó khăn.

Tham gia các khóa học phát triển bản thân: Đăng ký các khóa học về kỹ năng mềm (như quản lý thời gian, tư duy tích cực) để cải thiện bản thân.

Lưu ý:

Tránh so sánh bản thân với người khác, hãy tập trung vào hành trình của chính bạn.

Nếu cảm thấy tự ti hoặc lo âu kéo dài, hãy tìm đến chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ.

3. Lợi Ích Khi Gen Z Rèn Luyện Sự Kiên Trì 

3.1. Tăng Hiệu Suất Học Tập Và Làm Việc 

Khi Gen Z rèn luyện được sự kiên trì, họ sẽ:

Hoàn thành công việc đúng hạn, đạt được các chỉ tiêu (như KPI, doanh số).

Tăng hiệu suất học tập, dễ dàng vượt qua các kỳ thi hoặc khóa học khó.

Xây dựng thói quen làm việc chuyên nghiệp, tạo ấn tượng tốt với sếp và đồng nghiệp.

3.2. Cải Thiện Sức Khỏe Tinh Thần 

Sự kiên trì giúp Gen Z:

Giảm cảm giác tự ti, lo âu, và "vô dụng".

Tăng sự tự tin và động lực để đối mặt với khó khăn.

Cảm thấy hài lòng và hạnh phúc hơn với những thành tựu đạt được.

3.3. Đạt Được Mục Tiêu Dài Hạn 

Sự kiên trì là chìa khóa để Gen Z đạt được các mục tiêu dài hạn:

Hoàn thành các dự án lớn (như khởi nghiệp, học bổng du học).

Xây dựng sự nghiệp vững chắc, thăng tiến trong công việc.

Đạt được các mục tiêu tài chính (như tiết kiệm mua nhà, mua xe).

3.4. Xây Dựng Tư Duy Tích Cực Và Tự Tin 

Rèn luyện sự kiên trì giúp Gen Z:

Xây dựng tư duy tích cực, không dễ bỏ cuộc khi gặp khó khăn.

Tăng sự tự tin vào giá trị bản thân, từ đó dám thử sức với những điều mới.

Trở thành một người có ý chí mạnh mẽ, được đồng nghiệp và sếp đánh giá cao.

Thiếu kiên trì Gen Z dễ rơi vào bẫy vô dụng hóa là một thực trạng đáng lo ngại, nhưng không phải là vấn đề không thể giải quyết. Bằng cách xác định mục tiêu rõ ràng, rèn luyện sự kiên trì, hạn chế phân tâm, học cách đối mặt với thất bại, và xây dựng tư duy tích cực, Gen Z hoàn toàn có thể thoát khỏi bẫy vô dụng hóa và đạt được những thành công lớn. TalentBold hy vọng rằng 5 giải pháp trong bài viết này sẽ giúp các bạn trẻ Gen Z phát triển bản thân cho Gen Z, xây dựng Gen Z và kỹ năng kiên trì, từ đó tìm lại động lực và hướng đi cho bản thân. Hãy bắt đầu hành trình rèn luyện sự kiên trì ngay hôm nay để trở thành phiên bản tốt nhất của chính bạn! Nếu bạn cần thêm lời khuyên về phát triển bản thân cho Gen Z hoặc phát triển sự nghiệp, hãy liên hệ với TalentBold để được hỗ trợ chi tiết.

Chi tiết liên hệ:

Talentbold - We bold your talents
Hotline: 077 259 1080
Mail: sales@talentbold.com
Add: Tầng 12A.3, Tòa MD Complex, 68 Nguyễn Cơ Thạch, Nam Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam